Kızderbent'li mübadillerin 1924 öncesi yaşadığı yer Darova'sı 📜 Darova (Kechrokambos) – Tarihî Arşiv Kayıtlarıyla Bir Köyün İzleri Darova (Yunanca eski adıyla Kechrokambos – Κεχρόκαμπος ), Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde birçok belgede adı geçen önemli bir yerleşimdir. Suç kayıtlarından nüfus hareketlerine, mübadele yıllarına ve askerî görevlere kadar geniş bir yelpazede belgelerde yer almıştır. Hatta 1691 tarihli Osmanlı tahrir defterinde, bölge halkı “Evlad-ı Fatihan piyadeleri” olarak kaydedilmiştir. Darova, bugün adını belki sadece yerel haritalarda duyduğumuz bir köy olsa da, geçmişte Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait belgelerde sıkça yer almıştır. Suç kayıtlarından idarî yazışmalara, mübadele süreçlerinden askeri yerleştirmelere kadar birçok başlıkta karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda, T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri'nde yer alan Osmanlı ve Cumhuriyet arşiv belgeleri ile 17. yüzyıldaki bir tahrir defterinden elde edilen bilgiler d...
Caroline Finkel ve Evliya Çelebi Yolu'nda Kızderbent Ziyareti
Caroline Finkel ve Evliya Çelebi Yolu'nda Kızderbent Ziyareti
Osmanlı tarihçisi ve seyyahı Caroline Finkel, 2011 yılında tarih meraklısı bir grupla birlikte, Evliya Çelebi'nin 340 yıl önce yaptığı hac yolculuğunu at sırtında tekrar canlandırmak üzere yola çıktı. Bu anlamlı yolculuk, Evliya Çelebi’nin izinden gidilerek Yalova’dan başladı ve Kütahya’da tamamlandı.
Yolculuk boyunca Evliya'nın rotasını takip eden ekip, Kızderbent'e ulaştığında Finkel şu ifadeleri kullandı:
"Nehir vadisinden çıkarak, köylülerin ürünlerini biçtiği tarlaların kenarlarında ilerledik. Ağaçlarla çevrili eski asfalt sığır çobanları yolundan Kızderbent köyüne doğru gittik. Evliya'nın sadece Derbent veya Geçit olarak bildiği Kızlar Geçidi'ne doğru. Kasaba halkı bizi karşılamak için ana meydana akın etti. Gerçek, canlı atların görünümü açıkça alışılmadık bir durumdu ve heyecanla etrafta dolaşan çocuklardan bazılarını ata bindirdik. Bu, herhangi bir köye varışımızın düzenli bir parçası haline geldi. Kızderbent'in üst mahallesi olan Yukarı Mahalle'nin muhtarı Mehmet Bey (Mehmet Özkartal), yakınlarda atlar için su bulunan köyün otlama alanındaki kamp yerimizi bize gösterdi. Her zamanki köpek sürüsü gizemli bir şekilde hiçbir yerden çıkıp bütün gece havladılar ama uykularımızı neredeyse hiç bozmadılar. Şafak sökerken üç at, sabahın erken saatlerindeki sisin içinden çıkan çobanları ve onların sorumlularını görünce tepeye doğru kaçtılar. Sonunda, yakalanmayı küçümseyerek sessizce geri döndüler. Evliya Çelebi'nin izinde bir başka görkemli günün daha başlangıcıydı bu."
Evliya Çelebi Yolu Kızderbent Ziyareti
Caroline Finkel, bu yürüyüşün ardından “Evliya Çelebi'nin İzinde: Evliya Çelebi Yolu” adlı kitabını Bursa Kültür, Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları aracılığıyla yayımladı. Kitabında Kızderbent’ten şu şekilde bahseder:
"Kızderbent (Kızların Geçidi), ayrıca Derbent (Geçit): Kasaba, geniş, derin bir vadinin batı yakası boyunca birkaç kilometre boyunca uzanan güzel bir ortama sahiptir. Meydan ve yeni cami kasabanın aşağı ucundadır. Kızderbent bir zamanlar ipek üretimiyle ünlüydü. Dut ağaçları hâlâ sokaklara gölge verir. Kasabada kahve, bakkal ve internet erişimi bulunur, ayrıca dolmuş hizmeti mevcuttur. Konaklama için belediye ofisine veya kahvehaneye danışılabilir; kamp izni için web sitesine bakılması önerilir. Evliya burada 60 ev, bir cami ve iki handan bahseder. Zamanında gayrimüslimlerin yaşadığı bu köyün, onun döneminde Müslüman olduğunu belirtir. Ancak çağdaşı olan Osmanlı hac arkadaşı Mehmed Edib, Hıristiyanların da burada yaşadığını bildirir. 19. yüzyıl seyyahları ise kasaba halkının çoğunlukla Bulgar veya Rum olduğunu yazar. Muhtemelen nüfus mübadelesine kadar Hıristiyan nüfus çoğunluktaydı."
Caroline Finkel'in yürüyüş sonrası yayımladığı kitabı
Kızderbent, tarihi boyunca pek çok medeniyetin iz bıraktığı bir yerleşim yeri olmuştur. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde geçen Kızderbent, bugün hâlâ doğası, tarihi mirası ve kültürel çeşitliliğiyle dikkat çekmektedir.
Caroline Finkel’in gerçekleştirdiği bu tarihi yürüyüş, geçmiş ile günümüz arasında bir köprü kurmakta ve Evliya Çelebi'nin eşsiz anlatımlarını günümüz insanına yeniden hatırlatmaktadır. Kızderbent gibi duraklar, bu rotanın sadece fiziksel değil kültürel bir yolculuk olduğunu da ortaya koymaktadır.
📝 Yorum Politikası: Kişisel hakaret, argo ve siyasi içerikli yorumlar yayımlanmaz. Bu sayfalarda yer alan tüm yorumlar ziyaretçilere aittir. Yorumların içeriğinden, yorumu yazan kişiler sorumludur. Yorum yapan tüm kullanıcılar bu şartları kabul etmiş sayılır.
kızderbent çok güzel değerini bilmek gerekli
YanıtlaSil🤞🤞
YanıtlaSil