Kızderbent'li mübadillerin 1924 öncesi yaşadığı yer Darova'sı 📜 Darova (Kechrokambos) – Tarihî Arşiv Kayıtlarıyla Bir Köyün İzleri Darova (Yunanca eski adıyla Kechrokambos – Κεχρόκαμπος ), Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde birçok belgede adı geçen önemli bir yerleşimdir. Suç kayıtlarından nüfus hareketlerine, mübadele yıllarına ve askerî görevlere kadar geniş bir yelpazede belgelerde yer almıştır. Hatta 1691 tarihli Osmanlı tahrir defterinde, bölge halkı “Evlad-ı Fatihan piyadeleri” olarak kaydedilmiştir. Darova, bugün adını belki sadece yerel haritalarda duyduğumuz bir köy olsa da, geçmişte Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait belgelerde sıkça yer almıştır. Suç kayıtlarından idarî yazışmalara, mübadele süreçlerinden askeri yerleştirmelere kadar birçok başlıkta karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda, T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri'nde yer alan Osmanlı ve Cumhuriyet arşiv belgeleri ile 17. yüzyıldaki bir tahrir defterinden elde edilen bilgiler d...
Kızderbent'ten Yunanistan'a: Göç Eden Rumların Kültürel Mirası ve Unutulmayan Gelenekleri
Kızderbent'ten Giden Rumlar Geleneklerini Yaşatmaya Devam Ediyor
1922 yılında gerçekleştirilen nüfus mübadelesi kapsamında, Kızderbent köyünden gönderilen Rum Ortodoks halk, bugün hâlâ geleneklerini yaşatmaya devam ediyor. Bu topluluk, geçmişten gelen kültürel mirasını unutmamış ve bunu sonraki nesillere aktarmayı başarmıştır.
Kızderbent, tarihsel olarak İzmit kazası sınırlarında yer alır ve Osmanlı döneminde “Bulgar Kızderbent” olarak anılırdı. Samanlı Dağları'nın ormanlık geçitlerinden birinde, İzmit Körfezi ile İznik Gölü arasında konumlanmış bu köy, tarih boyunca önemli yolların kesişim noktasında bulunmuştur. Bir zamanlar İstanbul'dan İznik üzerinden Konya’ya uzanan ticaret yolları, bu dağ geçidinden geçmekteydi.
Kızderbent’in bulunduğu bölge, önceleri Ermenilere ait arazilerdi. Ancak Ermeniler bölgeden ayrıldıktan sonra, Osmanlı yönetimi tarafından Ohrid (bugünkü Kuzey Makedonya) bölgesinden getirilen Bulgar kökenli halk bu köye yerleştirildi. Bu yeni yerleşimciler, dağlık bir coğrafyada geleneksel tarım faaliyetleri sürdürerek yaşamlarını devam ettirdiler. Özellikle keten gibi ürünler ekilmekteydi.
Kızderbent’ten Göç Edenlerin Kültürel Mirası
Köydeki Bulgar kökenli Ortodoks halk, Bulgar kilisesine değil, Rum Ortodoks kilisesine bağlıydı. Bu nedenle dini aidiyet açısından Rum olarak tanımlanıyorlardı. Zamanla, çevredeki Türkçe konuşan Rum köyleriyle kurulan ilişkiler sonucunda hem Rumca hem de Türkçe öğrenmişlerdi. Konuşmalarında belirgin bir Bulgar aksanı bulunuyordu.
1922’de gerçekleşen nüfus mübadelesiyle Kızderbent’in Rum Ortodoks ahalisi Yunanistan’a gönderildi. Bu insanlar yeni vatanlarında geçmişlerini unutmamaya özen gösterdiler. Mutfak kültürleri, geleneksel kıyafetleri, halk oyunları ve konuşma dilleriyle kültürel kimliklerini yaşatmaya çalıştılar.
Günümüzde Geleneklerini Yaşatan Kızderbent Rumları
Bugün hâlâ bu kökene sahip bireyler, düzenledikleri kültürel etkinliklerde geleneksel yemekler hazırlıyor, eski yöresel kıyafetler giyiyor ve Trakatroukika dilini yaşatmaya çalışıyor. Kızderbent Rumlarının 1922 yılı öncesinde konuştuğu bu özel dil, bazı kaynaklarda “icat edilmiş bir dil” olarak tanımlanır. Günümüzde ise bu dili konuşan kişi sayısı yok denecek kadar azalmıştır. Tüm bu çabalar sayesinde geçmişe ait kültürel değerler, modern dünyada unutulmadan yaşatılmaya devam ediyor.
Kızderbent’in bu çok katmanlı tarihi, sadece bir köyün değil, Anadolu’nun çok kültürlü yapısının da bir yansımasıdır. Zamanında Ermeni, Bulgar, Türk ve Rum halklarının bir arada yaşadığı bu coğrafya, bugün hâlâ geçmişin izlerini taşımaktadır.
📝 Yorum Politikası: Kişisel hakaret, argo ve siyasi içerikli yorumlar yayımlanmaz. Bu sayfalarda yer alan tüm yorumlar ziyaretçilere aittir. Yorumların içeriğinden, yorumu yazan kişiler sorumludur. Yorum yapan tüm kullanıcılar bu şartları kabul etmiş sayılır.
Keşke birlikte yaşamayı başarabilseydik.
YanıtlaSilÇok kültürlülük zenginliktir iyiki varsınız
YanıtlaSil